
Vận chuyển hàng rời và những điều cần lưu ý mà bạn nên biết!
Bạn đang đau đầu vì chi phí vận chuyển hàng rời tăng cao mà tiến độ lại không đảm bảo? Theo Báo cáo Logistics Việt Nam 2024, sản lượng vận tải hàng rời qua cảng đạt hơn 140,9 triệu tấn, tăng 3% so với năm trước, cho thấy nhu cầu đang ngày càng bùng nổ. Trong bối cảnh đó, lựa chọn đúng đối tác vận tải là yếu tố sống còn. Qua bài viết dưới đây, Vận tải Trung Tín sẽ giúp các bạn tìm hiểu chi tiết về phương thức vận chuyển hàng rời, trang thiết bị xếp dỡ hàng rời, quy trình, và các lưu ý quan trọng khi vận chuyển hàng rời mà các bạn nên biết!
Nội Dung
Nội Dung Chính
Vận chuyển hàng rời là gì?
Bạn đang tìm hiểu về dịch vụ vận chuyển hàng rời nhưng chưa rõ khái niệm và loại hàng nào được xem là “hàng rời”? Đây là một trong những hình thức vận tải hàng hóa Bắc Nam phổ biến, đặc biệt dành cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu, sản xuất quy mô lớn.
Hàng rời là gì?

Hàng rời (tiếng Anh: bulk cargo) là loại hàng hóa không đóng trong container, thường có số lượng lớn và được vận chuyển trực tiếp bằng tàu, sà lan, hoặc xe tải chuyên dụng. Loại hàng này có thể xếp dỡ tự do, không yêu cầu bao bì riêng lẻ, giúp tối ưu hóa khối lượng chuyên chở và giảm chi phí logistics đáng kể.
Ví dụ: nếu bạn vận chuyển 5.000 tấn than từ cảng Hải Phòng vào TP.HCM, thì đây chính là hàng rời khô và cần sử dụng tàu hàng bulk carrier chuyên dụng để đảm bảo hiệu quả.
Phân loại hàng rời: khô, lỏng, rời nhỏ lẻ

Trong ngành vận tải đường biển, hàng rời được chia thành 3 nhóm chính:
Hàng rời khô: than đá, xi măng, phân bón, gạo, quặng sắt, ngô…
→ Phổ biến nhất trong các tuyến vận chuyển Bắc Nam.
Hàng rời lỏng: dầu thô, xăng, hóa chất, sữa…
→ Cần hệ thống bơm chuyên dụng và phương tiện đạt chuẩn an toàn.
Hàng rời nhỏ lẻ (breakbulk): máy móc cồng kềnh, thiết bị công nghiệp không thể cho vào container.
→ Thường cần giải pháp xếp dỡ riêng biệt, tính toán kỹ tải trọng và điểm nâng hàng.
Các phương thức vận chuyển hàng rời phổ biến
Nếu doanh nghiệp của bạn đang cần vận chuyển hàng rời Bắc Nam với số lượng lớn như than đá, xi măng, ngũ cốc hay quặng sắt, thì việc chọn đúng phương thức vận tải sẽ quyết định đến chi phí, tiến độ và hiệu quả logistics. Dưới đây là các hình thức vận chuyển hàng rời phổ biến hiện nay:
Vận chuyển bằng tàu biển (Bulk Carrier)

Đây là phương án tối ưu cho các lô hàng rời có khối lượng lớn, cần xuất khẩu hoặc luân chuyển giữa các cảng biển lớn như Cát Lái, Hải Phòng, Cái Mép. Tàu hàng rời (bulk carrier) có thể chở từ vài nghìn đến hàng trăm nghìn tấn than, quặng hay clinker mỗi chuyến.
Ví dụ: Vận tải Trung Tín đã từng tổ chức thành công tuyến vận chuyển 12.000 tấn ngô từ cảng Cái Mép vào khu vực Tây Nam Bộ chỉ trong 4 ngày, giúp doanh nghiệp tiết kiệm tới 18% chi phí so với phương án container.
Vận chuyển nội địa bằng sà lan, xe tải chuyên dụng

Đối với tuyến đường ngắn hoặc liên tỉnh nội địa, sà lan và xe tải mui trần, xe ben là lựa chọn phổ biến. Các mặt hàng như xi măng, cát, đá hoặc nông sản khô thường được vận chuyển theo phương thức này.
Sà lan phù hợp với các tuyến sông như Đồng Nai đi Long An, hoặc từ cảng ICD vào các khu công nghiệp. Trong khi đó, xe tải chuyên dụng giúp giao hàng nhanh, linh hoạt ở các khu vực không có bến cảng.
So sánh vận chuyển hàng rời và container
Tiêu chí | Hàng rời | Container |
---|---|---|
Loại hàng | Than, quặng, nông sản, xi măng | Hàng đóng gói, máy móc nhỏ |
Khối lượng vận chuyển | Rất lớn (tính theo tấn) | Trung bình (theo TEU) |
Chi phí | Tính theo trọng lượng/khối lượng | Tính theo container |
Phù hợp với ai | Doanh nghiệp hàng khối lượng lớn | Xuất khẩu hàng đóng gói nhỏ |
Trang thiết bị xếp dỡ hàng rời chuyên dùng

Trong quá trình xử lý hàng rời, việc sử dụng các thiết bị chuyên dụng là không thể thiếu để đảm bảo an toàn và thuận tiện trong thực hiện. Dưới đây là một số thiết bị phổ biến:
- Cần trục chân đế là thiết bị được thiết kế để xếp dỡ hàng hóa tại cảng biển, từ bao kiện, hàng hóa đóng gói và đặc biệt là hàng rời. Khả năng xoay linh hoạt giúp làm cho quá trình xếp dỡ trở nên thuận tiện và nhanh chóng.
- Cầu ngoạm: Được sử dụng để xếp dỡ hàng rời như bông, quặng, cát,… từ container hoặc hầm tàu biển.
- Xe nâng: Dùng để nâng và di chuyển hàng hóa từ một vị trí đến vị trí khác ở độ cao nhất định, tùy thuộc vào mục đích sử dụng.
- Cao bản: Coi như giá đỡ hàng, giúp tạo mặt phẳng thuận tiện cho quá trình xếp hàng lên, xuống hoặc kết nối với xe nâng hoặc dây cáp để nâng hạ hàng một cách an toàn.
Chủ kho hàng rời sẽ lựa chọn và sử dụng các thiết bị phù hợp với đặc tính cụ thể của từng loại hàng hóa, đảm bảo hiệu quả và an toàn tối đa trong quá trình vận chuyển.
Quy trình làm hàng rời bằng đường biển
Trong quy trình vận chuyển hàng rời bằng đường biển, mỗi tàu được trang bị đội ngũ công nhân 5-7 người, mỗi người chịu trách nhiệm cho một công đoạn nhất định, trong đó:
- Công nhân điều khiển cầu ngoạm
- Công nhân điều khiển tín hiệu
- Công nhân điều khiển nâng
- Hai công nhân xếp hàng vào hầm tàu
- Hai công nhân lắp, tháo dây cáp
- Hai công nhân dỡ hàng xuống xe tải
Quá trình vận chuyển hàng rời bằng đường biển sẽ như sau:
- Công nhân điều khiển nâng sử dụng cần trục móc để mở nắp hầm tàu. Sau đó, cầu trục cầu tàu di chuyển dây cáp và móc đến khu vực sân hầm tàu để bắt đầu quá trình lấy hàng. Ba công nhân tháo lắp dây cáp sẽ gắn móc chuyên dùng vào hai đầu của tấm cao bản, điều chỉnh số lượng hàng rời để phù hợp với sức nâng và trọng lượng của cần trục.
- Cần trục di chuyển để nâng hàng lên. Trước khi tiếp tục, cần thử nghiệm độ an toàn khi nâng hàng ở độ cao 2.5m. Nếu an toàn, cần trục sẽ di chuyển theo tín hiệu từ công nhân điều khiển tín hiệu. Công nhân xếp dỡ hàng hóa bắt đầu xếp gỡ lô hàng khi hàng rời rời khỏi miệng hầm.

Đồng thời, trong quá trình thực hiện xếp dỡ hàng rời tại hầm tàu, các công nhân tuân thủ các yêu cầu kỹ thuật và an toàn lao động như sau:
- Đảm bảo hàng được lấy từ trên cao xuống, dàn đều hai bên thay vì chỉ một bên.
- Với hàng định hình dài và nặng, việc luồn dây cáp cần sử dụng xà beng hoặc cáp nét để nâng hàng.
- Trường hợp nắp hầm tàu không mở hết, việc lấy hàng cần thực hiện từ trên xuống theo bậc thang để đảm bảo an toàn.
- Công nhân phải luôn được trang bị đồ bảo hộ an toàn.
Những lưu ý quan trọng khi vận chuyển hàng rời
Rất nhiều doanh nghiệp khi lần đầu sử dụng dịch vụ vận chuyển hàng rời thường gặp phải những rủi ro không đáng có: hàng hóa ẩm mốc, thất thoát khi xếp dỡ, hoặc trễ tiến độ giao nhận. Với hơn 10 năm kinh nghiệm trong ngành logistics Bắc Nam, tôi luôn khuyên khách hàng cần lưu ý những điểm sau để đảm bảo vận chuyển hàng rời an toàn, hiệu quả:
Thường xuyên kiểm tra nhiệt độ của xe
Với các loại hàng rời dễ biến đổi tính chất như gạo, nông sản, bột mịn hoặc phân bón, nhiệt độ trong thùng xe hay khoang chứa rất quan trọng. Nếu xe di chuyển trong điều kiện nắng nóng kéo dài, nhiệt độ cao sẽ làm hàng nhanh hư hỏng. Tại Trung Tín, chúng tôi luôn trang bị hệ thống cảm biến nhiệt và thông gió tự động trên xe để kiểm soát tốt môi trường vận chuyển.
Chọn xe phù hợp với lượng hàng hóa
Đây là yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí vận tải và an toàn hàng hóa.
- Với lô hàng dưới 10 tấn: có thể dùng xe ben hoặc xe tải mui bạt.
- Trên 20 tấn: nên chọn xe đầu kéo có thùng kín hoặc sà lan hàng rời.
Chọn sai xe không chỉ gây lãng phí mà còn làm quá tải, dễ bị xử phạt hoặc hư hỏng hàng.
Nên kiểm tra kỹ hàng và thùng xe trước khi di chuyển
Trước mỗi chuyến, Trung Tín luôn yêu cầu đội vận hành kiểm tra sạch sẽ lòng thùng, không dính dầu mỡ, sắt gỉ hoặc tạp chất. Với các loại hàng bulk như than đá, xi măng, việc còn sót lại hàng cũ có thể làm lẫn tạp chất, ảnh hưởng đến chất lượng lô hàng mới.
Vận chuyển hàng rời trong thời gian sớm nhất
Hàng rời thường có thời gian lưu kho ngắn và dễ bị tác động bởi thời tiết. Đặc biệt với các tuyến đường dài như Bắc Nam, nếu không bố trí xe kịp thời hoặc chờ gom hàng, doanh nghiệp dễ trễ hạn giao hàng. Giải pháp là lên lịch vận chuyển sớm, sử dụng hệ thống theo dõi GPS và quản lý thời gian giao nhận chính xác, như mô hình Trung Tín đang triển khai.
Kết luận
Vận chuyển hàng rời là giải pháp tối ưu cho các doanh nghiệp có nhu cầu luân chuyển hàng hóa số lượng lớn như than, quặng, xi măng, nông sản… Việc lựa chọn đúng phương tiện vận tải, trang thiết bị xếp dỡ phù hợp và đơn vị cung cấp dịch vụ uy tín sẽ giúp tối ưu chi phí, đảm bảo tiến độ và chất lượng hàng hóa. Tại Vận tải Trung Tín, chúng tôi cung cấp dịch vụ vận chuyển hàng rời Bắc Nam chuyên nghiệp, hệ thống phương tiện đa dạng, hỗ trợ từ khâu bốc xếp đến giao nhận tận nơi.